مطالعه و ثبت این اطلاعات برای آیندگان ضروری است

در نخستین روز آغاز به کار نمایشگاه رسانه‌های ایران از جلد جدید کتاب «دانشنامه مطبوعات ایران»، با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رونمایی خواهد شد.

محمدجعفر محمدزاده –نویسنده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه به بهانه رونمایی جلد جدید کتاب «دانشنامه مطبوعات ایران» در اولین روز از نمایشگاه رسانه‌های ایران، درباره شکل‌گیری ایده اولیه تالیف این کتاب به ایسنا می‌گوید: در سال ۱۳۹۰، در حوزه مطبوعات مسوولیت اجرایی داشتم. احساس کردم تاریخ مطبوعات ایران، گفته‌های فراوانی دارد و مطالعه و ثبت این اطلاعات همگی برای آیندگان ضروری است. از سوی دیگر با وجود پژوهش‌های فراوان، جای دانشنامه تخصصی در ایران خالی بود. به همین دلیل موضوع را با دوستان نزدیکم در میان گذاشتم. علاوه براین با متخصصان این حوزه مشورت کردم. اما برای تالیف این کتاب، به اتفاق دقیق‌تری نیاز بود.

وی ادامه می‌دهد: تاسیس موسسه دانشنامه مطبوعات، قدم بعدی بود و پس از آن کار تالیف دانشنامه آغاز شد. سه سال بعد از اولین قدم اگرچه موسسه‌ دانشنامه مطبوعات در سال ۱۳۹۰ تاسیس شد اما نخستین جلد کتاب دانشنامه مطبوعات ایران، در سال ۱۳۹۳ منتشر شد.

این پژوهشگر درباره جلد نخست کتاب و مدخل‌های آن توضیح می‌دهد: «جلد نخست دانشنامه حدود ۲۲۰ مدخل از حرف " آ و الف" را شامل می‌شود.


معاون پیشین امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره انتشار جلد تازه کتاب که قرار است در نمایشگاه رسانه‌های ایران رونمایی شود نیز بیان کرد: از سال ۱۳۹۳، کار تالیف جلد دوم دانشنامه آغاز شد. این کتاب دارای ۳۵۱ مدخل است. جلد سوم نیز تاحدودی به اتمام رسیده اما هنوز به طور کامل تمام نشده است و کار روی آن ادامه دارد.

این مدرس دانشگاه درباره تعداد مجلدات دانشنامه نیز افزود: پیش‌بینی می‌شود این کار در ۱۰ جلد به اتمام برسد. البته در کنار تالیف دانشنامه، چندین عنوان کتاب نیز در حوزه مطبوعات توسط موسسه به چاپ رسیده است که با همیاری بزرگان جان گرفت. شکی نیست که کار تالیف آثار بزرگ به تنهایی امکان‌پذیر نیست و دانشنامه مطبوعات نیز از این قاعده مستثنی نیست.

محمدزاده درباره پژوهشگرانی که او را در تالیف این مجموعه یاری داده‌اند، گفت: بیش از ۱۵۰ نفر، از چهره‌های نامدار دانشنامه‌نگاری مانند استاد رحیم رئیس‌نیا، عبدالحسین آذرنگ، حسن میرعابدینی، حسین مسرت، اکبر نحوی، مهران آشوری، میلاد عظیمی، سیروس رومی و... در مسیر تالیف این دانشنامه حضور داشته‌اند اما چهره‌های جوان نیز در نگارش این دانشنامه گروه را یاری کرده‌اند. سرویراستار جلد دوم، دکتر محمدجعفر محمدزاده است و ویراستاران علمی جلد دوم راضیه آبادیان و محمدمهدی مقیمی‌زاده هستند. همچنین در جلد نخست کتاب، زنده‌یاد ابوالفضل خطیبی راضیه آبادیان ویراستاران علمی کار بودند. جلد دوم کتاب، حروف «ب – پ» را شامل می‌شود.

به گفته محمدزاده، تربیت نسل جوانی از نویسندگان و پژوهشگران یکی از اهداف مهم موسسه است که در این راستا از چهره‌های جوان نیز در تالیف دانشنامه کمک گرفته شده است. جلد نخست کتاب به خوبی دیده شده و مورد استقبال پژوهشگران داخل و خارج از کشور قرار گرفته است.

این پژوهشگر درباره استقبال برون‌مرزی کتاب نیز توضیح داد: اخبار نشان می‌دهد که دانشنامه به بسیاری از کتابخانه‌های معتبر آمریکا و اروپا راه یافت اما چشم‌انداز دیگری را نیز برای دانشنامه درنظر داریم و آن ورود کتاب به فضای مجازی است. به همین منظور درصدد هستیم تا بستر مناسبی برای امکان دسترسی به کتاب در فضای مجازی فراهم شود. البته این کار پس از انتشار نسخه کاغذی کتاب انجام خواهد شد. امیدواریم بتوانیم به هر نحو ممکن در انتشار و معرفی تاریخ مطبوعات دویست ساله ایران موفق شویم.

محمدجعفر محمدزاده در پایان درباره ترجمه آثار در حوزه رسانه نیز گفت: یکی از راهکارهایی که می‌تواند تاریخ مطبوعات ایران را به کشورهای دیگر معرفی کند، ترجمه این کتاب و آثاری مانند آن به زبان‌های دیگر است که امیدواریم در این زمینه نیز بتوانیم موفق عمل کنیم.


در این دانشنامه، پس از معرفی هر نشریه، اطلاعات دقیق از رویکرد و محتوا، مدیر مسوول و صاحب امتیاز هر نشریه، نام سردبیر یا سردبیران، قیمت، تعداد صفحه‌ها، زمان انتشار، محل توزیع نشریه موردنظر، دوره نشر هر نشریه شامل زمان انتشار، توقف و سال‌های انتشار هر نشریه آورده شده است.

پوستر

کوتاه درباره نمایشگاه

تغییرات روزافزون فنآوری، ظهور رسانه‌های جدید، تنوع و عدم شناخت درست مخاطب از آن‌ها، همراه با رقابت شدید و نامطلوب حوزه خبر و محتوا، عرصه‌ای را برای ارزیابی رسانه‌ها و تقویت ارتباط آنها با یکدیگر، مردم و مسئولان می‌طلبد تا در آن فعالان این حوزه به شناسایی فضاهای جدید و همچنین ارائه دستاوردهای خود در این حیطه بپردازند. اولین دوره‌ نمایشگاه مطبوعات در سال 1372 همزمان با نمایشگاه کتاب و در کنار آن برگزار شد. از سال 1385 این نمایشگاه حیات کاملا مستقلی از نمایشگاه کتاب را آغاز کرد و پاییز هر سال تا آبان ماه 1396 تشکیل شد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر آن است تا بعد از 6 سال بیست و چهارمین نمایشگاه مطبوعات، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های اطلاع‌رسانی را با نام و رویکرد جدید «نمایشگاه رسانه‌های ایران»، برپا نماید. نمایشگاه 1402 نمایشگاهی جامع از تمامی حوزه‌های رسانه‌ای است که مطبوعات -این رسانه مادر- به عنوان هسته اولیه و جزئی از خانواده جدید و بزرگ رسانه‌های ایران خواهد بود. امروزه رسانه‌های برخط، رسانه‌های اجتماعی، دانش‌بنیان و نوآورانه، صنایع خلاق رسانه‌ای، انسان رسانه‌ها و سامانه‌های خبری نیز همگام با مطبوعات در حوزه‌های خبری و اطلاع‌رسانی از جایگاه قابل توجهی در «نمایشگاه رسانه‌های ایران» برخوردار بوده و تلاش برآن است تا در این گردهمایی بزرگ نگاه ویژه‌ای به آنها شود.

بیشتر ...